Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü, Balıkesir ilinin Erdek ilçesinde Yukarı Yapıcı köyünde Doğal ve Yapay Çevrede Lif Sanatı Etkinliğini gerçekleştirdi.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık
Fakültesi Dekanlığı, Yapı Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin "Köyünü
Yaşat" projesi kapsamında gerçekleştirilen etkinlikte tekstil malzeme ve
teknikleri ile Yukarı Yapıcı köyünün içinde ve çevresinde lif sanatı
çalışmaları yapıldı.
Yöneticiliğini Prof.Kemal Can’ın yaptığı
etkinlikte, Arş. Gör. Tuna Karayaka yardımcı olarak görev aldı. 30 kişilik çalışma
ekibi, lisans, lisansüstü öğrencileri, fotoğrafçılar, kameranlar, ilkyardım
elemanı ve Çevre Müh. Prof. Dr. Zehra Semra Can’dan oluşmuştu.
Bölümümüz programında verilen Çevrede Lif Sanatı
dersi kapsamında yıllardır öğrencilerimizle farklı doğal mekanlara gidip, o
doğal atmosfer içinde doğa ile birlikte tekstil malzeme ve teknikleri ile
sanatsal çalışmalar yapıyoruz. Çevrede Lif Sanatı’nın yanında son yıllarda
üzerinde çalışarak yeni bir söylem biçimi olarak geliştirdiğimiz, teorik alt
yapısını oluşturduğumuz Yapay Çevrede Lif Sanatı çalışmaları da yapıyoruz. Bu
yöndeki ilk etkinliğimizi 2015 yılında Bilecik
GölPazarı ilçesi, Tongurlar Köyü’nde gerçekleştirmiştik. Balıkesir ili
Erdek ilçesi Yukarı Yapıcı Köyü’ndeki çalışmamız bu anlamdaki ikinci etkinliğimizdir.
Çalışma grubu olarak bizler aynı doğal çevrede
yaptığımız gibi, liflerimizle, Yukarı Yapıcı Köyü’nün yaşanmışlıkları adeta
elle tutulacak kadar yoğun hissedilen atmosferinin içine saygı ile girdik.
Yapay Çevrede Lif Sanatı'nın özünde, sanatsal bir
söylem ile gelişimin ve değişimin farkında olarak, dikkatleri materyalist sanal
çevreden, var olan kültürel değerlere, yaşama anlam katan yaşanmışlıklara
çekmek, unuttuklarımızı hatırlatmak, onlara sahip çıkarak kuşaktan kuşağa aktarılmalarına
vesile olmak yatmalıdır. Yapay çevre ile doğal çevre ilişkisi göz önünde
bulundurulması gereken diğer önemli bir konudur. İnsan ve insan ilişkilerinin
de nihayetinde doğal yaşamın bir parçası olduğu, ne olursa olsun yapay olanları
da sonunda zamanın ve doğanın biçimlendirdiği ve biçimlendireceği, bunun bir
bedeli olduğu unutulmamalıdır.
Yukarıda anlatılmaya çalışılan anlayış
paralelinde, özellikle, şu anda terk edilmiş, bir dönem İlkokul olarak
kullanılan eski kilise ve çevresindeki çalışmaları, köyün dar taş sokaklarında,
köydeki 500 yıllık çınar ağacında, köyün artık akmayan 20.yy başlarından kalan
çeşmeleri üzerinde yapılan uygulamaları ve diğer çalışmaları, Yapay Çevrede Lif
Sanatı'nın örnekleri arasında sayabiliriz.
Yapay Çevrede Lif Sanatı çalışmaları aynı Çevrede
Lif Sanatı yapıtları gibi, yaşadıkları mekanlar içinde ziyaret edilerek,
yaşanmışlıkların kodlandığı aynı atmosferde soluk alıp verilerek tam ve doğru
olarak algılanıp kavranabilirler. Ancak ziyaretler pratikte, ne yazık ki, her
zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle,
tam olarak açıklayamasa da,
gerçeğe yakın ipuçlarını vermesi bakımından yapıtların hareketli ve
sabit görüntülerinin kayıt edilmesinin, nitelikli paylaşım ortamlarına
aktarılmasının önemi büyüktür. Tespit edilmiş olan görüntüler yine Çevrede Lif
Sanatında olduğu gibi, Yapay Çevrede Lif Sanatının düşünme, düşünceyi iletme,
anlatma, fikir verme, sorgulama, yeniden üretme, davet etme, arşivleme,
sergileme... yollarının
taşlarıdır.
Etkinlik sırasında, Yukarı Yapıcı Köyü'nün içinde
ve etrafında çoğunlukla yağmurlu, kısmen güneşli havalarda ayrıca tekstil,
sanat ve doğal çevrenin kesişim kümesi olan Çevrede Lif Sanatı uygulamaları da gerçekleştirildi.
Gündüz yapılan eskiz niteliğindeki ya da bitmiş çalışmaların ardından, çekilen
görüntüler eşliğinde gece dersleri yapıldı. Etkinliğin son akşamı Erdek
Belediye Meclisi'nde Sayın Belediye Başkanı'nın, bazı üyelerin ve ilgililerin
katıldığı bir toplantıda çalışmalara ait görüntüler gösterildi, açıklamalarda
bulunuldu.
Köydeki zaman/mekan ilişkisi içinde var olma
süreci uygulayıcıları tarafından belirlenen tüm çalışmalar hareketli ve sabit
görüntülerle kayıt altına alındı. Sonrasında Proje Çevre Danışmanı Prof. Dr.
Zehra Semra Can’ın denetiminde geride herhangi bir atık bırakılmadan o mekandan
saygılı bir şekilde çıkıldı.
Yapıtlara ait görüntülerin,
önümüzdeki aylarda "Köyünü Yaşat" projesi kapsamında Erdek İlçesi
Yukarı Yapıcı Köyünün sokaklarında açılacak olan Doğal ve Yapay Çevrede Lif
Sanatı başlığı altında sergilenmesi plandı.
Misafirperverlikleri ve verdikleri destekleri
için Erdek Belediye Başkanı Sayın Hüseyin Sarı’ya, Erdek Belediyesi Proje Müdürü Sayın Esra Işıktaş’a ve köyde
yaşayan herkese çok teşekkür ederiz.
Ayrıca, önceki tüm çalışmalarımızda olduğu gibi,
yapıcı, destekleyici, çözüm üreten, yol açan Üniversitemiz ve Güzel Sanatlar
Fakültesi ile Mimarlık Fakültesi yönetimlerine, Bölümümüz Öğretim Üyeleri ve
Elemanlarına, MSGSÜ Yapı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü'ne,
öğrencilerimize ve katkısı olanlara da teşekkürü bir borç biliriz.
Prof. Kemal Can, MSGSÜ GSF Tekstil ve Moda
Tasarımı Bölüm Başkanı
